Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, 2024'te 5G'ye geçiş planını kamuoyu ile paylaşılmayı hedeflediklerini belirterek, "5G yol haritasında önceliğimiz yerli ve milli ürünlerin kullanılması olacaktır. Bu nedenle 5G altyapımızın kritik şebeke unsurlarının BTK tarafından tanımlanan 'milli haberleşme ürünü' niteliğinde olması için çalışmalarımızı yapacağız." dedi.
Ulaştırma Bakanı Uraloğlu, yaptığı açıklamada, 5G teknolojisinin ülkenin haberleşme şebekelerinde yerini almaya başlaması için Bakanlık ve Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından önemli çalışmalar yürütüldüğünü, işletmeciler ve ilgili teknoloji firmalarıyla yakın iş birliği içinde çalışmalara devam edildiğini bildirdi.
Yerli ürün kullanımının yanı sıra 5G ve ötesi teknolojilere yönelik kritik bileşenlerin millileştirilmesinin temel öncelikleri olduğuna dikkati çeken Uraloğlu, "Bu kapsamda 4,5G baz istasyonu geliştirme projesi olan ULAK projemiz ülkemizin yüksek teknoloji ürün geliştirme çalışmaları kapsamında önemli bir adımı teşkil etmektedir. 2013'te başlatılan ULAK projesi özelinde birçok çalışma yapılmış ve bu projeye başından itibaren Bakanlığımız ve BTK tarafından gereken destekler verilmiş ve verilmeye devam edilmektedir. Burada operatörlerimizin de ULAK projesinin gelişim sürecinde önemli katkıları olmuştur. Geldiğimiz noktada, 4,5G ULAK Baz İstasyonlarımız yaklaşık 2 bin 447 sahada aktif olarak kullanılmaktadır." diye konuştu.
Uraloğlu, Bakanlık ve BTK koordinasyonunda 5G şebekesinin hemen hemen tüm yazılım ve donanım bileşenlerinde ülkenin mühendislik gücü ve el emeğinin yer alması amacıyla yürütülen çalışmalara TÜBİTAK gibi ilgili kurumlar tarafından da destekler verildiğini vurguladı.
ENDÜSTRİYEL ALANLAR 5G KAPSAMASINDA OLACAK
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Araştırmaları Merkezi Başkanlığı tarafından 5G teknolojilerini geliştirmeyi hedefleyen firmaları desteklemek amacıyla başlatılan projenin son değerlendirmelerinin yapıldığının atlını çizen Uraloğlu, şöyle konuştu:
"Kısa bir süre içerisinde projeyi tamamlamayı, 2024 yılında 5G'ye geçiş planını kamuoyu ile paylaşılmayı hedefliyoruz. 5G yol haritasında önceliğimiz yerli ve milli ürünlerin kullanılması olacaktır. Bu nedenle 5G altyapımızın kritik şebeke unsurlarının BTK tarafından tanımlanan 'milli haberleşme ürünü' niteliğinde olması için çalışmalarımızı yapacağız. 5G'de kullanılabilecek frekansların, sektörümüzün ve vatandaşlarımızın ihtiyacı oldukça kullanıma açılmasını sağlayacağız. Diğer bir deyişle, mevcut frekansların tamamının ilk etapta sektöre açılması değil, kamu kaynağı olan frekansı doğru zamanda ve ihtiyacı karşılayacak şekilde verilmesini planlıyoruz. Hizmet götürülecek alanlarda kapsama yükümlülüklerinin 2G, 3G ve 4,5G'deki nüfus ağırlıklı kapsama yükümlüğünden farklı olarak, endüstriyel alanları belirli ölçüde kapsamasının zorunlu tutulması yönünde planlamalarımız var. Elektronik haberleşme sektöründe baz istasyonlarının kurulumu, planlaması özel bir ihtisas gerektirdiğinden, 5G'de endüstriyel alanların ihtiyacı mobil operatörlerimiz vasıtası ile karşılanacaktır."
5G TEKNOLOJİLERİ MOBİL İŞLETMECİLER ÜZERİNDEN TEST EDİLİYOR
AA muhabirinin Bakanlıktan aldığı bilgilere göre, Türkiye'de 5G teknolojileri özellikle mobil işletmeciler tarafından test ediliyor, Bu kapsamda, Ankara'da bir hastanede gerçekleştirilen ameliyat, cerrahların kullandığı 5G bağlantılı akıllı gözlük sayesinde, çok düşük gecikmeli ve yüksek kaliteli görüntü aktarımıyla farklı illerdeki doktorlara anlık olarak aktarıldı.
Halihazırda ülkede bir mobil işletmecisiyle bir beyaz eşya üreticisi mevcut 4,5G şebekesi üzerinden fabrika otomasyonu üzerinde bir proje üzerinde çalışıyor. Proje kapsamında, fabrikadaki hareketli nesnelerin kamera ile anlık olarak izlenmesi, sayımı, üretimde kullanılan sac kalınlıklarının, saclarda çizik olup olmadığının tespiti, hata tespiti gibi faaliyetlerin günümüzde 4,5G ile başlayarak ilerleyen dönemde de 5G üzerinden gerçekleştirilmesi hedefleniyor.
Uluslararası bir proje niteliğinde olan ve Avrupa Birliği fonlarıyla da desteklenen bir proje kapsamında da Yunanistan'dan Türkiye'ye veya Türkiye'den Yunanistan'a geçecek nakliye araçlarında, tırlarda otonom sürüş denemesi gerçekleştiriliyor.
YERLİ ÜRETİM EKOSİSTEMİ GELİŞTİRİLİYOR
Elektronik haberleşme sektöründe Ar-Ge çalışmalarının gelişmesi, KOBİ'lerin pazar paylarının artması, yerli üretim ekosisteminin desteklenmesi ve yerli ürün kullanımının teşvik edilmesi amaçlarıyla BTK tarafından işletmecilere bir takım yükümlülükler getirildi.
Sektörde mobil işletmecilerin 4,5G şebeke altyapılarında kullanılan ürünlere ilişkin yerlilik oranı 2021'de yaklaşık yüzde 33 seviyesinde gerçekleşti, bilgi teknolojileri sektörünün hizmet ve yazılım alt sektörlerinde yerli üretim payı ise yüzde 75'leri buldu. Bu oranların artırılmasına yönelik çalışmalar sürdürülüyor.
Öte yandan iç pazar büyüklüğüne bakıldığında 4,5G yetkilendirmesi kapsamında mevcut durumda işletmeciler tarafından yıllık yaklaşık 2 milyar liralık donanım ve yazılım yatırımı yapıldığı, 5G ile bu rakamın daha da yükseleceği tahmin ediliyor.
5G şebekelerinde belirli ürünlerin milli haberleşme ürünü tanımına uygun olarak geliştirilen ürünlerden kullanılmasına yönelik düzenlemelerin hayata geçirilmesi planlanıyor.