Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil
Karaismailoğlu, alan adı tahsis işlemlerine köklü değişikliklere gidildiğine
dikkati çekti ve ‘com.tr’, ‘org.tr’ ve ‘net.tr’ uzantılı alan adlarının
belgesiz olarak tahsis edilmeye başlandığını, alan adı tahsis işleminin de
kolaylaştırıldığını bildirdi. Karaismailoğlu, “Eylül 2022’ye kadar yaklaşık 450
bin adet olan ‘.tr’ uzantılı kayıtlı alan adı sayısı TRABİS’in devreye alınması
ile birlikte ilk 24 saatte yaklaşık 110 bin artışla 560 bine ulaştı. 3 ay gibi
kısa sürede ‘.tr’ uzantılı alan adı sayısı yaklaşık yüzde 67 artışla 750 bin
seviyesine çıktı” dedi.
Ulaştırma
ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, TRABİS Lansman törenine katıldı. Törende
konuşan Karaismailoğlu, Haziran 2022 sonu itibariyle Türkiye’nin, toplam
internet kullanıcısı sayısı açısından tüm dünya ülkeleri arasında yapılan
sıralamada ilk 20 ülke arasında, Avrupa ülkeleri arasında ise ilk 5 ülke
içerisinde yer aldığını söyledi.
Karaismailoğlu,
“Bu kadar yüksek internet kullanım oranlarının olduğu ülkemizde, etkin ve
sürdürülebilir rekabet için gerekli koşulların sağlanması,
tüketicilerin/kullanıcıların hak ve menfaatlerinin korunması için gerekli
tedbirlerin alınması, toplumun internetin risklerinden korunması, daha
güvenilir, etkin ve bilinçli internet kullanımının yaygınlaştırılması ve
sürekli gelişmekte olan internet endüstrisi içinde internet alan adı sistemine
de önemli görevler düşmektedir” ifadelerini kullandı.
ALAN ADI TAHSİS İŞLEMLERİNDE KÖKLÜ
DEĞİŞİKLİKLERE GİDİLDİ
Ulaştırma
ve altyapı Bakanlığı ile Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından alan
adlarına ilişkin mevzuat çalışmaları neticesinde alan adı tahsis işlemlerinde
köklü değişikliklere gidildiğini aktaran Karaismailoğlu, şöyle devam etti:
“Yani
Türkiye, her alanda olduğu gibi, internet alanında da hem gelişim hem de milli
kazanımlar için iktidarımız ile ileri görüşlü, ortak aklı önemseyen ve devlet
profesyonelliğini olması gerektiği gibi uygulayan bir anlayışı hayata
geçirmiştir. Çok paydaşlı kültürün geliştirilmesi amacıyla internet toplumunu
oluşturan özel sektör, sivil toplum, akademi ve hükûmet temsilcilerinin alan
adı yönetimine katılımının sağlandığı toplantılar düzenlenerek ilgili
tarafların görüşleri alındı. Öncelikli olarak rekabetçi ve serbest bir pazar
oluşturulması amacıyla alan adı yönetimi ve alan adı satış hizmetleri
birbirinden ayrıldı. Bir başka ifade ile alan adları ile ilgili müşterilere
yönelik işlemlerin yapılmasını sağlayan ‘Kayıt Kuruluşları’ ile ‘TRABİS’ yani
‘.tr' alan adı sistemini yöneten kayıt otoritesi ayrıldı. Bu değişiklikle
tüketici haklarının korunması, hizmet kalitesinin yükseltilmesinin teşvik
edilmesi, serbest ve etkin rekabet ortamının sağlanması ve korunması
hedeflendi. Yine, bu modelin doğal bir sonucu olarak alan adı sahiplerine sahip
oldukları alan adını Kayıt Kuruluşları arasında transfer olanağı da yeni
düzenlemelerle sağlandı. Düzenlemelerin getirdiği en önemli yeniliklerden biri,
TRABIS öncesi süreçte belgeli olarak tahsis edilen ‘com.tr’, ‘org.tr’ ve
‘net.tr’ uzantılı alan adlarının belgesiz olarak tahsis edilmeye başlanmasıdır.
Böylece alan adı tahsis işlemi de kolaylaştırılmış oldu. Bunun sonucu olarak da
Eylül 2022’ye kadar yaklaşık 450 bin adet olan ‘.tr’ uzantılı kayıtlı alan adı
sayısı TRABİS’in devreye alınması ile birlikte ilk 24 saatte yaklaşık 110 bin
artışla 560 bine ulaştı. Bugün itibariyle 3 ay gibi kısa bir sürede ülkemize
ait ‘.tr’ uzantılı alan adı sayısı yaklaşık yüzde 67 artışla 750 bin seviyesine
çıktı. Geride bıraktığımız 20 yılda olduğu gibi sayısız yeniliği, hizmeti
milletiyle buluşturan, Türkiye’nin uluslararası itibarını geliştirmeye yönelik,
tarihi adımlar atan ve Cumhuriyet tarihinde her alanda rekorlar kırmaya alışık
olan bizler, bu alanda da bir ilki sizlerin kullanımına sunmak için oldukça
heyecanlıyız.”
ALAN ADLARI İLE İLGİLİ İŞLEMLER ARTIK DAHA
GÜVENLİ VE HIZLI
Bu
yenilikle birlikte “.tr” uzantılı alan adlarının sayısının önemli ölçüde
artacağını şimdiden öngördüklerini aktaran Karaismailoğlu, “Bakanlık olarak
yaptığımız düzenlemeler ile alan adı uyuşmazlıklarının sektörün doğasına uygun
bir şekilde hızlıca sonuçlandırılabilmesi için uluslararası uygulamalarla da
uyumlu olarak uyuşmazlık çözüm mekanizması kurulmasını sağladık. Bu yeni
mekanizma ile alan adları ile ilgili ihtilaflar daha kısa sürede ve konunun
uzmanı hakemler tarafından çözümlenebilmektedir. Günümüze kadar herhangi bir
mevzuatı olmayan bu alan, düzenleyici bir çerçeveye kavuştu. Yaptığımız
çalışmalarla alan adları ile ilgili işlemler artık daha güvenli ve hızlı bir
zemine oturdu” dedi.
“.TR” UZANTILI ALAN ADLARINA OLAN TALEP
ARTACAK
Ulaştırma
ve Altyapı Bakanı Karaismailoğlu, sayısallaşma etkileri her an hissedilen çağda
siber güvenliğin göz ardı edilemeyeceğine vurgu yaparak, “TRABİS’in açılışı ile
birlikte itibarımızı korumak adına da çok önemli bir adım attık. TRABİS ile
temel olarak ‘.tr’ uzantılı alan adları tahsisi, mümkün olduğunca çevrim içi ve
belgesiz yapılacak. Bundan önce, ‘.tr’ uzantılı alan adlarının sıkı kurallar
altında tahsis edilmesi, alan adı ücretlerinin yüksek olması, bürokratik işlemlerin
fazla olması gibi durumlar söz konusuydu. Binlerce kişi ‘com.tr’ yerine ‘.com’
uzantılı alan adlarını satın alıyor ve milyonlarca dolar yurt dışındaki özel
şirketlere gidiyordu. TRABİS ile bu sorun ortadan kalktı. Artık ‘.tr’ uzantılı
alan adlarına olan talep artacak” değerlendirmesinde bulundu.
DÜNYADA DİJİTAL DÖNÜŞÜME YAPILAN HARCAMA
2023’TE 2,3 TRİLYON DOLARA ULAŞACAK
Teknolojinin
sadece bugün için değil geleceği yapılandırmak içinde gerekli olduğuna işaret
eden Karaismailoğlu, bilişim ve yapay zeka sistemlerine yönelik küresel
harcamanın 2025 yılında 190 milyar dolarlık hacme ulaşmasının beklendiğini
kaydetti. Dünya genelinde dijital dönüşüm hizmetlerine yapılan harcamaların
2023’te 2,3 trilyon dolara ulaşmasının öngörüldüğüne dikkati çeken Ulaştırma
Bakanı Karaismailoğlu, bu noktada, başkaları tarafından üretilen ürünleri
kullanarak uzun vadede söz sahibi olunmasının mümkün olmadığını söyledi. Bunun
bilinciyle özellikle haberleşme ve savunma gibi yüksek teknolojiye dayalı
sektörler için üretim çalışmalarına devam ettiklerini ifade eden
Karaismailoğlu, şunları dedi:
“Her
10 yılda bir yaşanan, ancak metaverse, NFT, blokzincir ve kripto para kullanımı
gibi yeniliklerle daha da kısalan büyük sıçramalara hem altyapı hem de
vatandaşlarımız açısından en iyi şekilde hazırlanıyoruz. Bu çalışmaların
başında, haberleşme teknolojilerinde millî uygulama ve çözümler ilk sırada yer
alıyor. 2021 yılında Türksat 5B ve 5A’yı uzaya fırlatarak kaydettiğimiz tarihi
mesafeyi, 2023 yılında, tamamen yerli ve millî imkânlarla geliştirilen Türksat
6A’yı yine uzaya fırlatarak yeni bir tarihi adımla pekiştireceğiz. 5G alanında
da hatırı sayılır pek çok çalışmayı eş zamanlı olarak yürütüyoruz. 5G Çekirdek
Şebeke, 5G Sanallaşma ve Yazılım Tanımlı Ağ ve 5G Radyo gibi projelerin hayata
geçmesiyle sadece insanları değil, nesneleri de birbirine daha hızlı
bağlayacağız. Mobil operatörlerimizin 5G’ye hazırlık yapabilmeleri için, yerli
ve yabancı üreticiler tarafından geliştirilen ürünleri mobil şebekelerinde
denemeleri için birçok süreli izin verdik. İstanbul, Ankara ve İzmir dahil
olmak üzere, 18 ilimizde denemelere devam ediyoruz. İstanbul Havalimanı'nı
5G'li havalimanı yaptık. Önümüzdeki günlerde bu tür kampüslerde 5G çalışmaları
yapmaya devam edeceğiz. 5G alanında sağlanan her gelişme, bir üst teknoloji
olan 6G’nin zeminini de oluşturuyor. ULAK ve eSIM aracılığı ile hayata
geçirdiğimiz çalışmalarla 5G’yi yerli ve milli imkanlarla kullanan sayılı
ülkeler arasına gireceğimizi de hatırlatmak isterim. Yatırım, istihdam, üretim,
ihracat, cari fazla temelli büyüme sürecinde olan ve ekonomide tarihi dönüşümü
yaşayan ülkemizin hedeflerine çok daha hızlı şekilde ulaşması için 5G’nin
sunacağı altyapı gücünün farkındayız. 5G ile ilgili çalışmalarımızla eş zamanlı
olarak 6G ile ilgili gerekli tüm adımları da büyük bir titizlikle, ortak akılla
atıldığını belirtmek istiyorum. Ülkemizin bu alanda hayata geçirdiği tüm
çalışmalar, attığı tarihi adımların aslında çok uzak olmayan bir zaman
diliminde Türkiye’ye; robotik ve otomasyon, yapay zeka, sınır bilişim,
nesnelerin interneti, blok zincir, kuantum bilişim gibi alanlarda yatırım
olarak dönecektir.”
DİJİTAL YOLLARI ÇEŞİTLENDİRDİK
Karaismailoğlu,
Bakanlık ve BTK olarak tüm paydaşlarla birlikte Türkiye’nin dijital yollarını
inşa ettiklerini ve çeşitlendirdiklerini, daha da yetenekli hale getirdiklerini
belirterek, “2023 Stratejik Vizyonumuzda da yer alan bilgi ve iletişim
teknolojilerine ilişkin hedeflerimiz; ekonomimizi küresel ilk on içerisinde
konumlandırmayı, bilgi-tabanlı bir topluma dönüşmeyi, bilgi ve iletişim
teknolojileri için uluslararası bir merkez haline gelmeyi, bilgi ve iletişim
teknolojileri tabanlı ekonomik büyümeyi sürdürmeyi ve herkes için yüksek hızlı
genişbant erişim sağlamayı kapsıyor. Dijital ekonomi, iletişim altyapısı ve hizmetlerine
hızlı erişim ve bunların verimli kullanılmasına dayanmaktadır. Mobil iletişim
hizmetleri, fiber altyapı ve genişbant internet hizmetleri, birçok farklı
hizmet türünde dünyayla rekabet edebilir bir seviyeye geldi” dedi.
E-TİCARET HACMİ 348 MİLYAR TL’YE YÜKSELDİ
Bilgi
ve iletişim teknolojileri sektörüne yaşanan gelişmelere de değinen Ulaştırma ve
Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, 2022 yılının ilk 6 aylık döneminde
e-ticaret hacminin bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 116'lık artışla
348 milyar TL olarak gerçekleştiğini dile getirdi. 2003 yılında 23 bin olan
genişbant internet abone sayısının bugün 91,3 milyona ulaştığının altını çizen
Karaismailoğlu, “Nüfusumuza göre baktığımızda sabit genişbant yaygınlık oranı yaklaşık
yüzde 22,2 iken mobil genişbant yaygınlık oranı yüzde 86 ye yaklaşmıştır.
Toplam internet abone sayısındaki yıllık artış yüzde 4,5 olarak gerçekleşti.
Fiber abone sayımız 5,2 milyonu aşmış ve yıllık olarak yüzde 20’den fazla
büyüme gösterdi. Fiber altyapı açısından ise, fiber uzunluğu, 488 bin
kilometreye ulaşmış ve bir önceki yılın aynı dönemine göre yaklaşık yüzde 10
oranında artış gerçekleşti. Bu uzunluğu daha da artırmak için yoğun çaba
gösteriyoruz. Ayrıca, genişbant aboneliklerinin özellikle de fiber internet
aboneliklerinin yaygınlaştırılması Bakanlığımızın öncelik verdiği konulardan
biridir” şeklinde konuştu.
Cumhurbaşkanı
Recep Tayyip Erdoğan’ın yerli ve milli üretime büyük bir önem verdiğine vurgu
yapan Karaismailoğlu, bu kapsamda orta ve uzun vadede özellikle haberleşme,
savunma gibi yüksek teknolojiye dayalı sektörlerde yerli ve milli imkanlarla
üretim yapabilen ve kendi kendine yeten bir ülke durumuna gelmeyi
hedeflediklerini aktardı. Bakanlığın gündeminde 5G ve ötesi teknolojiler bulunduğunu
dile getiren Ulaştırma Bakanı Karaismailoğlu, 5G’de yerli ve milli ürün
tedariki hususlarında üniversitelerle ve sanayi ile iş birliği sağlayarak tüm
paydaşları bir araya getiren projelerle sektör ihtiyaçlarına göre çalışmalara
yön verdiklerini söyledi. Bilgi teknolojileri sektörünün geleceğini yerli
üretim, yüksek teknoloji ve küresel marka başlıklarında ele aldıklarını
vurgulayan Karaismailoğlu, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Ülkemizi
yüksek teknoloji üretim üssü haline getireceğiz. Yerli üretimi teşvik etmek
amacıyla Bakanlığımız ve Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumumuz
koordinasyonunda OSTİM bünyesinde, Haberleşme Teknolojileri Kümelenmesi’ni
kurduk. HTK üyesi 14 firma ve 3 mobil işletmeci ile ‘Uçtan Uca Yerli ve Millî
5G Haberleşme Şebekesi (UUYM5G) Projesi’ çalışmalarına başladık. 2021 yılı Mart
ayı itibariyle ilk fazı tamamlanan projede, 5G altyapıları için kritik öneme
sahip 5G çekirdek şebeke, 5G baz istasyonu, 5G’ye özel yönetim, servis ve
yazılım ürünleri geliştiriyoruz. Projenin önemli bir aşamasını da 23 Haziran
2021 tarihinde tamamladık. Ürünlerin Ar-Ge süreçleri tamamlandı, prototipleri
hazırlandı, şimdi ürünlerin ticari birer ürün olarak kullanılması için
çalışmalarımıza devam ediyoruz. Projenin ikinci fazında da yerli ürünlerin
üretimlerini gerçekleştireceğiz. Türkiye’nin teknolojiyi sadece tüketen değil,
asıl olarak tasarlayan, geliştiren, üreten ve dünyaya pazarlayan bir ülke
haline gelmesini hedefliyoruz. Bu hususta ülkemizin 5G ve ötesi konularında
ihtiyaç duyduğu nitelikli insan kaynağının yetiştirilmesine de ayrı bir önem
veriyoruz. 5G ve Ötesi Ortak Lisansüstü Destekleme Programı’nı hayata geçirdik.
Yine Bakanlık ve BTK olarak, kurmuş olduğumuz BTK Akademi aracılığıyla;
çocuklarımıza gençlerimize bilişim alanında yazılım, donanım, siber güvenlik
gibi farklı kategorilerde ücretsiz eğitimler veriyoruz.”
EĞİTİM PORTALINA KAYITLI KULLANICI SAYISI 1
MİLYONU GEÇTİ
Ulaştırma
ve Altyapı Bakanı Karaismailoğlu, BTK Akademi Kariyer Zirvesi 22 kapsamında
gençleri kariyerinde önemli bir noktaya gelen yöneticilerle bir araya
getirdiklerini belirterek, eğitim portalına kayıt yaptıranların sayısının
günden güne arttığını, eğitim portalının 1 milyonu geçen kayıtlı kullanıcısı
bulunduğuna işaret etti. “Teknolojik gelişmeler ve kullanım yaygınlığı ile
birlikte, siber güvenlik riskleri de giderek artıyor, çeşitleniyor” diyen
Karaismailoğlu, siber güvenliğin, milli güvenliğin bir parçası ve ülkelerin
refahını doğrudan etkileyen bir faktör haline geldiğine dikkati çekti.
2 BİN 575 YERLEŞİM YERİNE 4,5G HİZMETİ
GÖTÜRDÜK
Ulaştırma
Bakanı Karaismailoğlu, “Ulusal Siber Olaylara Müdahale Merkezi bünyesinde ülke
çapında 2 bin 100’ü aşkın SOME’lerimiz, ve 6 bin 500’e varan siber güvenlik
uzmanlarımız ile 7/24 yürütülen etkin çalışmalarla siber vatanımızı koruyoruz.
Orta yaş ve üstü kuşaklar, Türkiye’nin elektronik haberleşme alanında neler
yaşadığını, nerelerden geçerek buraya geldiğini gayet iyi biliyor. Bilgi ve
iletişim teknolojileri sektörünün hacmi 2003 yılında 20 milyar TL seviyesinde
iken sektör büyüklüğü geçtiğimiz yıl, bir önceki yıla göre yüzde 41 artarak
yaklaşık 266 milyar TL’ye erişti. Kamu, özel sektör, sivil toplum kuruluşları
ve üniversitelerle iş birliği içinde ‘Ulusal Siber Güvenlik Stratejisi ve Eylem
Planı’nı hazırlandık. Evrensel hizmet projeleri ile 2 bin 575 yerleşim yerine
4,5G hizmeti götürdük. 1600 yerleşim yerine daha evrensel hizmeti götürme
çalışması devam ediyor. Tamamen yerli ve milli imkanlarla yapılan çalışmalar
neticesinde ULAK 4.5G baz istasyonunu geliştirdik” diye konuştu.
E-DEVLET KAPISINI KULLANAN KİŞİ SAYISI 61,5 MİLYONU AŞTI
Vatandaşların
daha şeffaf bir şekilde kamu hizmetinden faydalanmasına katkı sağlayan E-Devlet
Kapısı ile 937 kurumun 6 bin 732 hizmetinin elektronik ortamda sunulduğunu
belirten Karaismailoğlu, E-Devlet Kapısını kullanan kişi sayısının 61,5 milyonu
aştığını dile getirdi. “Vatandaşlarımız artık kamu binalarına gitmeden sadece
tek tıkla, birçok hizmete kolaylıkla erişebiliyor” diyen Ulaştırma Bakanı
Karaismailoğlu, “Hiç kimsenin şüphesi olmasın ki ulaşımda olduğu gibi ülkemizin
haberleşme altyapısını da devlet aklıyla planlıyor, akademik, bilimsel zeminde
değerlendiriyor ve kamu-özel sektör iş birlikleriyle hayata geçiriyoruz. Ülke
menfaatlerimizi gözeterek hem ulaşım hem de iletişim sektörlerinin gelişmesi
için gereken her türlü çalışmanın gereğini yapmaya devam edeceğiz” ifadelerini
kullandı.
